„Powiatowa Strategia Integracji i Polityki Społecznej w Powiecie Lubińskim na lata 2005 – 2009” została przyjęta uchwałą Rady Powiatu w Lubinie Nr XXX/197/2004 z dnia 24 listopada 2004 r.
Obowiązek stworzenia tego typu dokumentu został nałożony na powiaty na podstawie art. 19 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 z późn. zm.).
Strategia została opracowana przez Zespół przedstawicieli jednostek organizacyjnych Powiatu Lubińskiego:
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie,
- Starostwo Powiatowe w Lubinie (Wydział Edukacji, Kultury i Sportu oraz Wydział Spraw Społecznych),
- Powiatowy Urząd Pracy w Lubinie,
- Dom Dziecka w Ścinawie,
- Rodzinny Dom Dziecka w Raszówce,
- Integracyjny Rodzinny Dom Dziecka w Lubinie,
- Poradnię Psychologiczno – Pedagogiczną w Lubinie.
Podstawą formułowania Strategii była diagnoza problemów społecznych mieszkańców Powiatu Lubińskiego, która zdefiniowała występujące trudności, ich przyczyny oraz określiła grupy ludzi zagrożonych marginalizacją i wykluczeniem społecznym.
Sprecyzowanie skutków i przyczyn niekorzystnych zjawisk społecznych występujących na naszym terenie pozwoliło na zaplanowanie szerokich działań zaradczych i pomocowych w obszarach:
1. Przeciwdziałanie bezrobociu, zmniejszanie skutków tego zjawiska.
2. Wspieranie instytucji publicznych i organizacji pozarządowych w rozwiązywaniu problemów alkoholowych.
3. Przeciwdziałanie ubóstwu i zmniejszanie skutków tego zjawiska.
4. Wspieranie rodzin wielodzietnych i niepełnych.
5. Pomoc osobom niepełnosprawnym.
6. Wspieranie działań zmierzających do pozyskiwania mieszkań dla osób opuszczających placówki opiekuńczo – wychowawcze i rodziny zastępcze.
7. Rozwiązywanie problemów zdrowotnych.
8. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.
9. Przeciwdziałanie narkomanii.
10. Bezpieczeństwo publiczne.
11. Pomoc w rozwiązywaniu problemów osób starszych w powiecie.
12. Wspieranie umiejętności edukacyjnych dzieci i młodzieży.
13. Niwelowanie skutków sieroctwa biologicznego i społecznego.
14. Pomoc w rozwiązywaniu problemów osób opuszczających zakłady karne.
15. Pomoc w rozwiązywaniu problemów emigrantów, repatriantów i uchodźców.
W powyższym zakresie w 2008 roku jednostki organizacyjne Powiatu Lubińskiego realizowały niżej wymienione działania.
Ad. 1
Realizatorem zadań w obszarze przeciwdziałania bezrobociu oraz zmniejszania skutków tego zjawiska był Powiatowy Urząd Pracy w Lubinie. W 2008 r. 1256 osób bezrobotnych i poszukujących pracy zostało objętych indywidualnym i grupowym poradnictwem zawodowym oraz indywidualną i grupową informacją zawodową.
Utworzono 3 kluby pracy: w Lubinie, w Ścinawie oraz w Rudnej. Z pomocy klubów skorzystały 774 osoby bezrobotne. Powiatowy Urząd Pracy w Lubinie pośredniczył w zatrudnianiu osób na wolne stanowiska pracy zgłaszane przez pracodawców. W wyniku skierowania przez PUP pracę podjęło 1844 bezrobotnych mieszkańców Powiatu Lubińskiego. W omawianym okresie 412 osób bezrobotnych zostało skierowanych na kursy podnoszące kwalifikacje zawodowe.
Bezrobotni aktywizowani byli w szczególności w formie: prac interwencyjnych – 124 osoby, staży – 578, przygotowania zawodowego – 351 osób, prac społecznie użytecznych – 77 osób, refundacji składki ZUS – 68 osób, dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej – 95 osób oraz doposażenie lub wyposażenie stanowiska pracy – 93 osoby. W kwietniu 2008 r. PUP w Lubinie zorganizował Targi Pracy, w których udział wzięło 29 pracodawców.
Ad. 2
Rozwiązywaniem problemów alkoholowych zajmowało się Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie. W Ośrodku Interwencji Kryzysowej działającym w strukturach PCPR udzielano porad prawnych, psychologicznych i socjalnych dla osób uzależnionych i współuzależnionych. Ponadto w siedzibie PCPR zorganizowano szkolenie dla rodzin zastępczych: „Promocja zdrowia. Profilaktyka uzależnień”. Zajęcia przeprowadził pracownik Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Lubinie.
Ad. 3
W obszarze przeciwdziałania ubóstwu i zmniejszania skutków tego zjawiska zadania realizowane były przez funkcjonujące na terenie Powiatu Lubińskiego Ośrodki Pomocy Społecznej: w Lubinie, w Ścinawie oraz w Rudnej. Osoby i rodziny ubogie otrzymały wsparcie finansowe w formie zasiłków celowych, specjalnych, stałych i okresowych a także pomoc rzeczową w postaci przekazania mebli, pościeli, odzieży, obuwia, sprzętu AGD, kocy, ręczników. Rodziny ubogie otrzymały również paczki żywnościowe z Banku Żywności, a dzieciom pochodzącym z rodzin biednych zakupiono obiady w szkole oraz zapewniono wypoczynek letni. 358 rodzin o niskim statusie materialnym zostało objętych pracą socjalną.
Ad. 4
Realizatorami zadań w zakresie wspierania rodzin wielodzietnych i niepełnych było Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie. W 2008 r. na terenie Powiatu Lubińskiego utworzono 27 nowych rodzin zastępczych, w których umieszczono 26 wychowanków pozbawionych częściowo lub całkowicie opieki rodziców.
Ad. 5
Szeroki zakres działań na rzecz osób niepełnosprawnych realizowany był przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie, Starostwo Powiatowe w Lubinie (Wydział Spraw Społecznych), Powiatowy Urząd Pracy w Lubinie, Zespół Szkół Specjalnych w Lubinie, Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Szklarach Górnych oraz Poradnię Psychologiczno – Pedagogiczną w Lubinie.
W 2008 r. w Ośrodku Interwencji Kryzysowej udzielono ogółem 100 porad z zakresu interwencji kryzysowej dla osób niepełnosprawnych oraz ich rodzin. Za pośrednictwem PCPR 251 osób niepełnosprawnych otrzymało dofinansowanie ze środków PFRON do uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych, 349 dofinansowano zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, 47 niepełnosprawnym udzielono dofinansowania do likwidacji barier architektonicznych, technicznych i w komunikowaniu się oraz 570 osobom niepełnosprawnym do imprez integracyjnych w zakresie sportu, rekreacji i turystyki.
Ze środków PFRON Starosta Lubiński za pośrednictwem Wydziału Spraw Społecznych przyznał pomoc na prowadzenie działalności gospodarczej dla 12 osób niepełnosprawnych, na utworzenie stanowisk pracy dla 13 osób oraz refundację wynagrodzenia i składek na ubezpieczenie społeczne dla 17 osób.
Niepełnosprawni posiadający status osoby bezrobotnej kierowani byli przez Powiatowy Urząd Pracy w Lubinie na różne formy aktywizacji zawodowej i doskonalenia zawodowego: poradnictwo zawodowe – 145, szkolenia – 64, prace interwencyjne – 4, staże – 11, przygotowanie zawodowe – 43, prace społecznie użyteczne – 8 osób.
Na rzecz niepełnosprawnych dzieci placówki kształcenia specjalnego organizowały m.in. zajęcia integracyjne, konkursy, koncerty, wyjścia do kina, teatru.
Ad. 6
W celu wspierania pełnoletnich wychowanków opuszczających rodziny zastępcze oraz placówki opiekuńczo – wychowawcze w pozyskiwaniu mieszkań Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie udzielało pełnoletnim wychowankom rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo – wychowawczych pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz pomocy rzeczowej na zagospodarowanie.
Pracownicy socjalni PCPR pełnili funkcję opiekunów usamodzielnienia dla osób rozpoczynających proces usamodzielnienia. W powyższym zakresie udzielono pomocy w sporządzeniu indywidualnego programu usamodzielnienia oraz sformułowaniu wniosku o przydział lokalu z zasobu gminy.
Ad. 7
Rozwiązywaniem problemów zdrowotnych mieszkańców naszego powiatu zajmował się Zespół Opieki Zdrowotnej w Lubinie. W powyższym zakresie udzielono ogółem 56464 porad, w tym: w poradni chirurgii urazowo – ortopedycznej – 14475, w poradni chirurgii ogólnej – 8601, w poradni neonatologicznej – 737, w poradni ginekologiczno – położniczej – 2718, w poradni reumatologicznej – 633, w poradni laryngologicznej – 2596, w poradni medycyny paliatywnej – 273, w poradni ogólnej – 18854, w poradni dla dzieci – 3791, w poradni medycyny pracy – 3786. ZOZ realizował także programy profilaktyczne raka szyki macicy (etap podstawowy oraz diagnostyczny) oraz raka piersi (mammografia). Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Lubinie realizowała zadania z zakresu promocji zdrowego stylu życia. Programy zdrowotne: „Żółty Tydzień”, „Różowa wstążeczka”, „Radosny Uśmiech. Radosna Przyszłość”, „Bezpieczny Wypoczynek – Bezpieczne wakacje”.
Ad. 8
Przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie zajmowały się Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie oraz Policja.
W 2008 r. z pomocy Ośrodka Interwencji Kryzysowej działającego przy PCPR skorzystały 303 osoby, dla których udzielono ogółem 598 porad, w tym: prawnych – 159, psychologicznych – 180, pedagogicznych – 65, socjalnych – 94 oraz z zakresu interwencji kryzysowej dla osób niepełnosprawnych – 100. Formy świadczonej pomocy: sporządzanie projektów pozwów, odwołań i innych pism urzędowych, terapia indywidualna i grupowa dla ofiar przemocy domowej, praca z dziećmi w zakresie wyrównywania deficytów rozwojowych oraz rozwiązywania problemów szkolnych i rodzinnych, wizyty w środowisku, współpraca z Sądem, Policją, placówkami oświatowymi, służbą zdrowia w zakresie rozwiązywania problemów ofiar przemocy domowej.
W opisywanym okresie 36 osobom udzielono schronienia w hostelu prowadzonym przez Stowarzyszenie MONAR Dom Samotnych Matek z Dziećmi w Ścinawie, zgodnie z umową o realizację zadania z zakresu pomocy społecznej zawartą pomiędzy Powiatem Lubińskim a Stowarzyszeniem MONAR.
Dla funkcjonujących rodzin zastępczych oraz pracowników WTZ, placówek opiekuńczo – wychowawczych, Policji, ośrodków pomocy społecznej, Stowarzyszenia MONAR Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie zorganizowało szkolenia z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
W ubiegłym roku funkcjonariusze Policji przeprowadzili czynności w rodzinach dotkniętych problemem przemocy domowej. W ramach prowadzonych działań wypełniono Niebieskie Karty, wystąpiono w wnioskami o podjęcie leczenia odwykowego oraz współpracowano z instytucjami zajmującymi się przeciwdziałaniem przemocy.
An. 9
W zakresie przeciwdziałania narkomanii Starostwo Powiatowe w Lubinie (Wydział Edukacji, Kultury i Sportu) oraz Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Lubinie realizowały programy profilaktyczne, które adresowane były do dzieci i młodzieży oraz ich rodziców: „Bezpieczni w szkole”, „Nie pal przy mnie”, programy dotyczące profilaktyki HIV i AIDS. W powyższym zakresie przeprowadzono także szkolenia, wykłady oraz prelekcje dla nauczycieli i pedagogów. Uczniowie otrzymali ulotki informujące gdzie szukać pomocy w razie zagrożenia poczucia bezpieczeństwa, zdrowia i uzależnienia.
Funkcjonariusze Policji przeprowadzili 617 rozmów profilaktyczno – ostrzegawczych z nieletnimi oraz ich opiekunami oraz skontrolowali 240 miejsc dystrybucji środków odurzających oraz 120 punktów sprzedaży wyrobów tytoniowych.
W siedzibie PCPR zorganizowano szkolenie dla rodzin zastępczych nt. „Promocja zdrowia. Profilaktyka uzależnień”.
Ad. 10
Realizatorami zadań z zakresu bezpieczeństwa publicznego była Policja oraz Straż Pożarna. Wskazane instytucje zajmowały się zabezpieczaniem imprez masowych. Ponadto realizowały szereg programów prewencyjnych: „Bezpieczna szkoła”, „Bezpieczna droga do szkoły”, „Bezpieczne ferie”, „Bezpieczne wakacje”, „Stop wagarom – wybieram szkołę”, „Pierwszy dzień wiosny”, „Razem bezpieczniej”, „112 w trudnej sprawie. Nie używać przy zabawie”, „Młodzież zapobiega pożarom”, „Bezpieczeństwo w oczach dziecka”. Strażacy prowadzili czynności kontrolne budynków użyteczności publicznej pod kątem spełniania norm przeciwpożarowych oraz przestrzegania przepisów przeciwpożarowych.
Ad. 11
Na rzecz rozwiązywania problemów osób starszych Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie udzieliło dofinansowania ze środków PFRON do organizacji imprez integracyjnych w zakresie kultury, turystyki i rekreacji. Ogółem dofinansowano organizację 5 imprez, w których udział wzięło 385 osób dorosłych. PCPR współpracowało także z organizacjami pozarządowymi z terenu Powiatu Lubińskiego działającymi na rzecz osób starszych: Polskim Związkiem Emerytów, Rencistów i Inwalidów, Polskim Związkiem Niewidomych, Dolnośląskim Związkiem Inwalidów Narządu Ruchu, Polskim Towarzystwem Dobroczynnym Serca – Sercom.
Ad. 12
W zakresie wspierania umiejętności edukacyjnych dzieci i młodzieży zadania realizowane były przez Starostwo Powiatowe w Lubinie (Wydział Edukacji, Kultury i Sportu), Zespół Szkół Specjalnych w Lubinie, Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczy w Szklarach Górnych oraz Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie.
W opisywanym okresie sprawozdawczym udzielono comiesięcznej pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki dla 41 pełnoletnich wychowanków rodzin zastępczych oraz 23 pełnoletnich wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych.
Organizowano prelekcje, konferencje, warsztaty, lekcje otwarte oraz grupy wsparcia dla rodziców, mające na celu zwiększenie ich świadomości w zakresie edukacji. Wdrażano aktywne metody nauczania, organizowano warsztaty, zajęcia pozalekcyjne, stosowano nowoczesne metody terapii wspomagających rozwój dziecka, redagowano gazetkę szkolną, realizowano projekty i prezentacje uczniowskie.
Dzieciom pochodzącym z rodzin najuboższych zapewniono pomoce naukowe i przybory szkolne, a także odzież, obuwie i wyżywienie w szkole. Uczniowie dojeżdżający oraz uczniowie rodziców pracujących korzystali z świetlicy szkolnej.
W ramach grantów przydzielonych przez Zarząd Powiatu w Lubinie Specjalny Ośrodek Szkolno – Wychowawczych w Szklarach Górnych zrealizował 7 projektów edukacyjnych: „Klub Młodych Stolarzy”, „Tworzymy z wyobraźnią i kolorem”, „Szklarki”, „Śpiewaj i graj to Twój raj”, „Chwile zatrzymane w słowach”, „Biblioteka jako Centrum Informacji Multimedialnej”, „Nieco inny świat”.
Ad. 13
Niwelowaniem skutków sieroctwa biologicznego i społecznego zajmowały się Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie, placówki opiekuńczo – wychowawcze z terenu Powiatu Lubińskiego oraz Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Lubinie.
W 2008 r. na terenie Powiatu Lubińskiego funkcjonowało ogółem 140 rodzin zastępczych (w tym 27 nowo utworzonych), w których umieszczonych było 174 wychowanków. Osoby pełniące funkcje rodziny zastępczej korzystały z pomocy Ośrodka Interwencji Kryzysowej. Również wychowankowie wykazujący problemy opiekuńczo – wychowawcze zostali objęci specjalistyczną pomocą psychologiczno – pedagogiczną Ośrodka. W celu wspierania osób w wypełnianiu zadań rodziny zastępczej zorganizowano 10 szkoleń, w których udział wzięły ogółem 52 osoby.
We wszystkich 4 placówkach opiekuńczo – wychowawczych prowadzonych przez Powiat Lubiński przebywało łącznie 98 dzieci pozbawionych częściowo lub całkowicie opieki rodziców.
Ponadto w okresie sprawozdawczym z inicjatywy PCPR przystąpiono do ogólnopolskiego programu „Rodzina – Dom Budowany Miłością” realizowanego przez Fundację Polsat. W wyniku rozstrzygnięcia konkursu Program został zakwalifikowany do realizacji. W budynku Rodzinnego Domu Dziecka w Składowicach wykonano elewację, kapitalny remont dachu, wymieniono stolarkę okienną oraz zamontowano drzwi wejściowe. Całkowity koszt realizacji zadania poniosła Fundacja Polsat.
W latach 2007 – 2008 dokonano remontu Rodzinnego Domu Dziecka w Raszówce. Wykonano elewację budynku, kapitalny remont dachu, docieplono ściany i stropy, zaizolowano ściany piwnic. Całkowity koszt realizacji zadania poniósł Powiat Lubiński.
W październiku 2008 r. utworzono Ośrodek Adopcyjno – Opiekuńczy. Placówka mieści się w Lubinie przy ul. Komisji Edukacji Narodowej 6A (budynek Młodzieżowego Domu Kultury). W opisywanym okresie sprawozdawczym współpracowano z Dyrektorami Placówek Opiekuńczo – Wychowawczymi typu rodzinnego, parami małżeńskimi pragnącymi przysposobić dziecko, kandydatami do pełnienia funkcji rodziny zastępczej oraz rodzicami biologicznymi dzieci wykazujących problemy opiekuńczo – wychowawcze. W 2008 r. rozpoczęto procedurę adopcyjną pięcioosobowego rodzeństwa przebywającego w Rodzinnym Domu Dziecka w Składowicach. Dzieci zostaną umieszczone w rodzinach adopcyjnych na terenie Francji.
Przy poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Lubinie utworzono grupy wsparcia dla rodziców dzieci nadpobudliwych oraz grupę wsparcia dla młodych matek. Poradnia prowadziła także doradztwo psychologiczne, pedagogiczne i logopedyczne, diagnozowała dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Ad. 14
Osoby opuszczające zakłady karne zostały objęte pomocą Powiatowego Urzędu Pracy w Lubinie. W 2008 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Lubinie zarejestrowanych było ogółem 37 osób, które opuściły zakład karny. 2 osoby wzięły udział w szkoleniu, 7 podjęło pracę w tym 3 ze skierowania Urzędu.
Ad. 15
W zakresie rozwiązywania problemów emigrantów, repatriantów oraz uchodźców w 2008 r. nie zgłoszono żadnych potrzeb.
Realizacja zadań określonych w Strategii podlega ciągłemu monitoringowi i corocznej ocenie. Analizując wykonanie celów strategicznych w 2008 roku oraz w latach poprzednich można stwierdzić, iż planowane przedsięwzięcia zostały wykonane w stopniu znacznym.
Zaznaczyć należy, iż w latach 2006 – 2008 dokument został rozszerzony o nowe programy pomocy społecznej opracowane przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lubinie: „Przekształcenie Domu Dziecka w Ścinawie w wielofunkcyjną placówkę opiekuńczo – wychowawczą”, „Przekształcenie Domu Dziecka w Ścinawie w wielofunkcyjną placówkę opiekuńczo – wychowawczą – kontynuacja”, „Utworzenie i prowadzenie Ośrodka Adopcyjno – Opiekuńczego”.
Szczegółowy opis realizacji „Powiatowej Strategii Integracji i Polityki Społecznej w Powiecie Lubińskim” przedstawiają załączone tabele.